Aranżując ogród, musimy zaplanować szereg prac, które zagwarantują uzyskanie satysfakcjonującego efektu. Wysiew trawy, rozmieszczenie oraz sadzenie roślin ozdobnych, zagospodarowanie rabat kwiatowych, a następnie budowa ścieżek, murków, oraz pozostałych elementów małej architektury ogrodowej, to tylko niektóre z najważniejszych prac do wykonania. Bardzo istotnym elementem aranżacji ogrodu jest oddzielnie poszczególnych stref od siebie, tak aby ich późniejsza pielęgnacja była wygodna i efektywna. W tym artykule przygotowaliśmy kompendium wiedzy na temat obrzeży trawnika. Z czego i jak najlepiej je wykonać?
Spis treści
Obrzeża ogrodowe – czym kierować się przy wyborze
Zanim przystąpimy do planowania i wykonania obrzeży trawnika, musimy odpowiedzieć sobie na kilka kluczowych pytań – przede wszystkim, jaką funkcję mają one spełniać i w jakim celu je robimy. Obrzeża mogą bowiem być tylko formą oddzielenia trawnika od innych stref ogrodu i w takim wypadku możemy zastosować najprostsze, najbardziej ekonomiczne rozwiązania. Jeżeli jednak zależy nam na tym, aby prócz funkcjonalności, obrzeża były też pewnego rodzaju ozdobą, być może wykończeniem danej części ogrodu, wówczas musimy nieco bardziej zagłębić się w dostępne możliwości i wybrać takie obrzeże, które wpisze się w design całego ogrodu i stanie się prawdziwą jego dekoracją.
Czym oddzielić trawnik od rabaty?
Istnieje wiele rodzajów obrzeży ogrodowych, różniących się pod względem sposobu montażu, materiału, trwałości oraz oczywiście ceny. Obrzeża ogrodowe mogą spełniać różne funkcje. Używa się ich do oddzielania trawnika od rabat kwiatowych, do wykańczania skarp, skalniaków. Ułatwiają one zachowanie porządku i odpowiedniej formy w ogrodzie, pomagają ujarzmić rozrastanie się chwastów, hamują przemieszczanie się kamienia czy kory z rabat, a także ułatwiają wykonywanie prac pielęgnacyjnych takich jak, chociażby koszenie. W sklepach ogrodniczych, a także marketach budowlanych znajdziemy różne rodzaje obrzeży ogrodowych. Dostępne są one w bardzo różnorodnych formach i wykonywane z różnorodnych materiałów. Mogą to być plastikowe taśmy faliste, czy roll bordery, a także betonowe krawężniki, cegły, drewniane palisady, czy betonowe kostki. Wybór odpowiedniego materiału na obrzeże chodnikowe warto dopasować do pozostałych materiałów, jakie zostały użyte podczas aranżacji ogrodu, a także stylu, który w nim panuje. W ogrodach rustykalnych oraz naturalistycznych najlepiej sprawdzą się obrzeża z naturalnym materiałów takich jak drewno czy cegła, z kolei ogrody urządzone w nowoczesnym stylu dobrze zgrają się z obrzeżami betonowymi, oraz kamiennymi.
Obrzeża rabat z cegły
Stara zalegająca cegła może stać się idealnym materiałem na stworzenie niebanalnego i bardzo efektownego obrzeża rabaty kwiatowej. Można użyć nie tylko cegieł, ale też starych dachówek, czy innych tego typu materiałów budowlanych. Przed rozpoczęciem budowy musimy zaplanować aranżacje, a także pomierzyć potrzebną długość obrzeża, przeliczając ja na potrzebny materiał. Gdy zbierzemy już wystarczającą ilość materiału, możemy przystąpić od budowy obrzeża z cegły czy innego surowca. Materiały układamy w podobny sposób, jak układa się kostkę brukową. Można to zrobić bezpośrednio na podłożu, jednak lepiej zrobić to na piasku lub betonowej zaprawie. Cegły powinny wystawać ponad ziemię na 2-3 cm, dzięki temu pielęgnacja trawy w ich pobliżu będzie wygodna. Obrzeża z cegły są trwałe, pięknie się prezentują, a do tego ich koszty są dość niskie, zwłaszcza kiedy posiadamy zalegającą cegłę lub inne podobne materiały budowlane.
Obrzeża z kostki brukowej
Obrzeża ogrodowe z kostki brukowej czy innych betonowych elementów są bardzo popularne, łatwo dostępne i stosunkowo proste w wykonaniu. Betonowe obrzeża z reguły układamy tak, aby stworzyć niskie murki, a nawet opaski zrównane z powierzchnią ziemi. Zleca się osadzenie betonowych elementów w ziemi na głębokości co najmniej 20 cm, dzięki temu będą one stabilne i trwałe. Najlepiej osadzać je w fundamencie z chudego betonu, dbając o to, aby poszczególne elementy dobrze do siebie przylegały, uniemożliwiając przerastanie trawy. Obrzeża z betonowych elementów sprawdzają się w nowoczesnych ogrodach, ale nie ma przeciwwskazań, żeby użyć je do aranżacji w innych stylach. Ich niezaprzeczalną zaletą jest wysoka trwałość i plastyczność pozwalająca na tworzenie rozmaitych form w ogrodzie.
Obrzeża ogrodowe z kamienia
Kamień to kolejny bardzo popularny powszechnie wykorzystywany materiał stosowany do budowy obrzeży ogrodowych. Kamienie dodają ogrodowi naturalności, sprawdzają się w różnych stylach i są bardzo trwałe. Z kamienia możemy budować rozmaite kształty, niskie lub wysokie murki, obrzeża rabat, a także alejek ogrodowych. Możemy używać do ich wykonania naturalnych otoczaków o obłej formie lub kopanych piaskowców, z których możemy budować dowolne formy. Na składach kamienia znajdziemy mnóstwo wielkości oraz kolorów kamieni, z których bez problemu zbudujemy obrzeża spełniające nasze oczekiwania i idealnie komponujące się z naszymi ogrodowymi aranżacjami. Pięknie sprawdzają się na skalniakach, w towarzystwie kwitnących roślin okrywowych, a także płożących iglaków.
Obrzeże trawnika z metalu
W celu oddzielenia trawnika od rabaty możemy użyć też innych elementów takich jak plastik, bambus, a nawet metal. Obrzeża metalowe to stosunkowo nowy produkt na rynku ogrodniczym, jednak jest on chętnie wybierany zwłaszcza przez właścicieli nowoczesnych ogrodów urządzonych w minimalistycznym stylu. Metalowe obrzeża trawnikowe dostępne są w postaci stalowych listew, które zostały zabezpieczone specjalnymi antykorozyjnymi preparatami, dzięki którym dobrze radzą sobie w różnych warunkach atmosferycznych. Obrzeża stalowe wykorzystywane są zarówno do oddzielania trawników od rabat, jak i do wykańczania ścieżek ogrodowych, czy tworzenia nowoczesnych kwietników.
Jak zrobić obrzeże trawnika?
Sposób wykonania obrzeża ogrodowego w dużej mierze zależny jest od materiału, jaki planujemy do niego zastosować. Każdy z nich będzie wymagał nieco innego podejścia oraz innych materiałów. Obrzeża betonowe jak już wspomniano, najczęściej wkopuje się w ziemie i osadza w betonowych fundamencie, podobnie jak kostkę brukową. Z kolei obrzeża z kamienia mogą być układane gładko na ziemi lub również z użyciem chudego betonu, w przypadku kamieni, które układamy w wyższe obrzeża. Plastikowe obrzeża ogrodowe, powszechnie dostępne w sklepach ogrodniczych oraz budowlanych osadzamy z użyciem specjalnych plastikowych kotew, którymi mocujemy je do ziemi. Jest to najszybszy i najłatwiejszy sposób wykonania obrzeża, jednak również najmniej trwały i podatny na zniszczenia.
Jak wykopać obrzeże trawnika?
Wykonując obrzeże trawnika, w większości przypadków musimy przygotować odpowiednio nawierzchnię. Po pierwsze musimy wytyczyć dokładny przebieg obrzeża. Najlepiej za pomocą sznurka i palików wyznaczyć zarys przebiegu obrzeża. Następnym krokiem jest oddzieleniem trawnika od rabaty za pomocą ostrego szpadla, najlepiej pod kątem 45 stopni. Po wykonaniu nacięcia na całej długości wyznaczonego obrzeża, przystępujemy do analogicznego odcinania przeciwległego brzegu. Co sprawi, że otrzymamy trójkątny rowek, który umożliwi nam stabilizację obrzeża. Wykopany rowek powinien mieć około 10/20 cm głębokości (w zależności od rodzaju obrzeża) i około 20 cm szerokości. Kolejnym krokiem jest usunięcie naciętej darni i wyrównanie rowka. Kolejnym krokiem jest usypanie podbudowy obrzeża we wnętrzu rowka. Na dno wsypujemy warstwę drobnego kamienia np. tłucznia, którego następnie zasypujemy mieszanką piasku i cementu. W ten sposób otrzymujemy podbudowę, na której możemy przystąpić do układania obrzeża. Po ułożeniu wszystkich elementów obrzeża zasypuje resztę mieszanką piasku oraz cementu, a następnie podlewamy to wodą. Po 24 godzinach obrzeże powinno już być w pełni stabilnie umocowane.