Odpowiednie nawadnianie ogrodu to szansa na powodzenie w jego prowadzeniu. Jest to również szansa na zdrowy rozwój roślinności, wydajne kwitnienie, silne i trwałe systemy korzeniowe. Co więcej, okazja na skuteczną walkę z różnego rodzaju chorobami. Rośliny do życia potrzebują światła i wody. Te dwa podstawowe czynniki są kluczem fotosyntezy, to dzięki nim możliwy jest stabilny rozwój rośliny i jej zdrowy wzrost. Czy skoro rośliny na całym świecie rosną bez specjalnego nawadniania, zdane tylko na warunki atmosferyczne, nawadnianie ogrodu jest konieczne? Jak najbardziej tak, z prostego powodu. Większość roślin zostaje przez nas posadzona, przesadzona z ich naturalnego środowiska. Cześć z nich hodowana jest w specjalnie do tego przeznaczonych szkółkach czy szklarniach, gdzie mają zagwarantowane idealne warunki. Nasz ogród jest więc dla zasadzonych roślin, zwłaszcza na początku zupełnie nowym miejscem, w którym muszą się zaadaptować. Aby było to możliwe, konieczna jest nasza uwaga, praca i wszelkie niezbędne zabiegi pielęgnacyjne w tym nawadnianie.
Spis treści
Nawadnianie ogrodu – jak się do niego przygotować?
Wiemy już, że nawadnianie ogrodu jest niezwykle istotne i że dzięki niemu, mamy szansę na ogrodniczy sukces. Od czego więc zacząć, przystępując do projektowania nawadniania ogrodu? Przede wszystkim musimy przygotować szkic ogrodu, z uwzględnieniem jego wymiarów, a także poszczególnych punktów architektury krajobrazu. Musimy nanieść wszystkie rabaty kwiatowe, grupy nasadzeń, szpalery drzew, skarpy, skalniaki, oczka wodne, altany, huśtawki, place zabaw itp. Potrzebne będą również informacje na temat wydajności oraz ciśnienia wody w wodociągu lub wydajności dostępnej pompy nawadniającej. Powinniśmy również poznać wymagania co do ciśnienia wody poszczególnych zraszaczy oraz ich wydajności. Na tej podstawie będziemy mogli ustalić rozmieszczenie, liczbę zraszaczy, linii nawadniających, oraz średnicę i długość rur doprowadzających wodę.
Tutaj warto się zatrzymać, ponieważ jeszcze jedną kluczową sprawą, o której powinniśmy pomyśleć już na etapie budowy domu. Jest to właśnie rozmieszczenie rur nawadniających w ogrodzie. Pozwoli nam to uniknąć przekopywania gotowego już ogrodu, naruszania darni oraz ingerencji w całą ogrodową infrastrukturę. Jeżeli jednak nie ma takiej możliwości, musimy zaplanować prace tak, aby były, jak najmniej inwazyjne.
Jak wykonać nawadnianie ogrodu?
Aby wykonać nawadnianie ogrodu, musimy dokładnie wiedzieć, z czego składa się automatyczny system nawadniania, jego podstawowe elementy to:
- urządzenia nawadniające, takie jak emitery, zraszacze i linie kroplujące;
- elektrozawory i sterownik;
- rury doprowadzające wodę i łączniki.
Wśród niezbędnych elementów do stworzenia automatycznego systemu nawadniania możemy wymienić kilka bardziej szczegółowych elementów, jakie będziemy musieli przygotować, są to:
Studzienki rozdzielcze
Plastikowe skrzynki, obsadzone w kluczowych miejscach ogrodu. Doprowadza się do nich rurę z ujęcia wody, a następnie za pomocą specjalnego rozdzielacza łączą się w nich rury doprowadzające wodę do poszczególnych sekcji nawadniających. Sekcje łączą się z rozdzielaczem za pomocą elektrozaworu, umożliwiające sterowanie nawadnianiem danej sekcji. Z tego też powodu, do studzienek rozdzielczych powinien być też doprowadzony przewód elektryczny. W zależności od wielkości ogrodu oraz ilości sekcji może być konieczne zaplanowanie więcej niż jednej studzienki rozdzielczej.
Linie nawadniające
To kluczowy można powiedzieć element instalacji. Za pomocą rur z tworzywa sztucznego poszczególne sekcje nawadniające zaopatrywane są w wodę. Linie nawadniające biegną od studzienki rozdzielczej do poszczególnych punktów nawadniających, mogą rozgałęziać się na przykład do poszczególnych zraszaczy. Przygotowując się do montażu systemu nawadniania, rury mające stworzyć linie nawadniające należy rozłożyć na powierzchni gruntu. Następnie połączyć odpowiednimi łącznikami, trójnikami czy kolankami i przetestować ich szczelność przed ostatecznym ich zakopaniem.
Końcówki do nawadniania
W automatycznym systemie nawadniania dobrze jest, aby różne rodzaje zraszaczy i urządzeń nawadniających dobrane były do potrzeb konkretnych roślin. Rodzaje końcówek nawadniających należy więc dobrać do nasadzeń, a także ich preferencji. Ważne, aby na poszczególnych sekcjach nawadniających, zamontowane były jednolite końcówki zraszające. Jeżeli wykorzystujemy zraszacze wynurzalne, niech będą one na wspólnej linii. Zraszacze niewynurzalne na jednej, a linie kroplujące czy mikrozraszacze na jeszcze innych. Pozwoli to na dobór odpowiedniego czasu i długości podlewania, a także ciśnienia wody. Ważne, aby przed zamontowaniem końcówek przepłukać całą instalację wodą, aby drobne zanieczyszczenia takie jak ziarnka piasku czy ziemi nie zatkały delikatnych końcówek.
Sterownik
Sterownik to elektroniczne urządzenie, niezbędne do efektywnej pracy i sterowania całym systemem nawadniającym. Za pomocą sterownika programujemy pory nawadniania poszczególnych sekcji, a także ustawiamy długość ich podlewania. Sterownik może być zamontowany na elewacji domu lub w jego wnętrzu, co pozwoli na uruchamianie systemu nawadniania, bez wychodzenia z domu.
Czujnik deszczu
Bardzo istotnym elementem automatycznego systemu nawadniania jest czujnik deszczu. Dba ono o to, aby w trakcie opadów lub świeżo po ich zakończeniu, system nie uruchomił nawadniania, w momencie, kiedy nastanie zaprogramowana pora. Niektóre czujniki umożliwiają sterowanie systemem na podstawie stopnia nasycenia gleby wodą. Jest to jeszcze bardziej realistyczne, ponieważ w przypadku krótkotrwałych opadów, może okazać się, że nawadnianie jednak będzie wskazane, ze względu na niedostateczne nawodnienie gleby.
Jak samemu zrobić nawadnianie ogrodu?
Samodzielne wykonanie automatycznego nawadniania ogrodu może wydawać się skomplikowane i trudne, jednak wcale takie nie jest. Ważne jest jednak, byśmy trzymali się podstawowych zasad tworzenia systemu nawadniania. Kiedy już przygotujemy projekt ogrodu z rozmieszczeniem poszczególnych zraszaczy i podziałem na sekcje, możemy przystąpić do kompletowania niezbędnego osprzętu do wykonania instalacji. Musimy kupić wszystkie zaplanowane zraszacze, mikrozraszacze, a także linie kroplujące. Potrzebne będą również rury doprowadzające wodę, złączki, trójniki, kolanka, elektrozawory, studzienki rozdzielcze, a także sterownik i ewentualnie czujnik deszczu. Przydadzą się też podstawowe narzędzia takie jak rydel, łopata, nożyce do cięcia rur polietylenowych, rękawice ogrodowe, a także trochę piasku i żwiru, do wykonania warstwy drenażowej w studzienkach łączeniowych oraz w miejscu montażu zraszaczy.
Montaż poszczególnych elementów systemu automatycznego nawadniania
Kiedy już posiadamy niezbędny osprzęt i elementy naszego przyszłego systemu podlewania możemy przystąpić do prac budowlanych. Na wstępie należy wybrać odpowiednie miejsce na studzienkę/studzienki łączeniowe. Jeżeli wystarczy jedna studzienka, musimy wykopać odpowiednio głęboki dołek do jej obsadzenia. Na jego dno wysypiemy warstwę drenażową z piasku i żwiru. Do studzienki doprowadzamy rurę z wodą z ujęcia, a także przewód elektryczny. W studzience montujemy elektrozawory, do których będą dochodzić poszczególne sekcje. Bardzo ważne, aby sekcje nie były nadmiernie obciążone poprzez umieszczenie w nich zbyt dużej ilości zraszaczy. Przeciążenie sekcji spowoduje bowiem że ciśnienie wody będzie niedostateczne, a co za tym idzie, spadnie wydajność danej sekcji. Każda sekcja musi być podłączona do jednego elektrozaworu, który będzie sterował jej pracą.
Obsadzanie linii nawadniających
Po umiejscowieniu studzienki łączeniowej przychodzi pora na wykonanie wykopów, w których umieszczone zostaną linie nawadniające. Przewody nawadniające powinny być zlokalizowane w wykopach o szerokości około 20 centymetrów i głębokości około 30-40 centymetrów. Przed zakopaniem przewodów, należy je rozłożyć na gruncie i sprawdzić ich szczelność, dopiero wtedy możemy przejść od zakopania rur i ubicia i wyrównania gruntu. Po obsadzeniu linii nawadniających obsadzamy poszczególne zraszacze oraz linie kroplujące, a następnie łączymy je z elektrozaworami w studzience. Na końcu montujemy sterownik i przeprowadzamy test całej instalacji, wraz z ewentualną regulacją zraszaczy, Kiedy cała instalacja działa prawidłowo, możemy przejść od zaprogramowania sterownika i ustawienia odpowiednich pór nawadniania. Pamiętajmy, że najlepszą porą na podlewanie ogrodu jest wczesny poranek, kiedy słońce jeszcze nie operuje mocno. Jeżeli nasza instalacja zawiera kilka sekcji, musimy rozpocząć nawadnianie odpowiednio wcześnie, aby każda sekcja zdążyła podlać swój obszar, zanim zrobi się zbyt ciepło i spadnie wydajność nawadniania.