Oświetlenie roślin i elementów architektury krajobrazy to niezwykle ważny element podczas tworzenia przyjaznego i efektownego ogrodu. Światło eksponuje walory roślin oraz elementów zabudowy. Zapewnia nam komfort użytkowania i przemieszczania się po posesji po zmierzchu. Wreszcie – dba o nasze bezpieczeństwo, pozwala swobodnie dostać się do domu po zachodzie słońca, a równocześnie odstrasza potencjalnych intruzów, chcących wtargnąć na nasz teren. Projektując więc ogród, niezbędnych elementem jest zaprojektowanie jego oświetlenia. Jeżeli chodzi o wykonanie oświetlenia mamy dwie drogi. Możemy zamówić ekipę, zajmująca się tego typu pracami i zlecić jej całą instalację. Jeżeli jednak mamy jakiekolwiek pojęcie o prądzie i podłączaniu instalacji elektrycznych, warto pokusić się o samodzielny montaż lamp ogrodowych. Pozwoli nam to zaoszczędzić sporo pieniędzy, które musielibyśmy zapłacić fachowcom. W niniejszym artykule podpowiadamy jak sprawnie, skutecznie i bezpiecznie zamontować lampy ogrodowe.
Spis treści
Jak przygotować się do montażu lamp ogrodowych?
Pierwszym krokiem w celu samodzielnego wykonania instalacji oświetlenia ogrodu, jest przygotowanie projektu. Musimy zaplanować dokładnie jakie punkty chcemy oświetlić, na jakim efekcie nam zależy, a także jakie rodzaje lamp będziemy potrzebować. Najczęściej do oświetlenia ogrodu stosowane jest kilka rodzajów lamp, takich jak:
- ścienne, kinkiety, pochodnie;
- lampy sufitowe/plafony/lampy wiszące;
- lampy zmierzchowe;
- z czujnikiem ruchu;
- lampy najazdowe;
- lampy stojące/słupki;
- reflektory
Lampy ogrodowe dzielimy również ze względu na rodzaj zasilania. Najczęściej stosowane są lampy zasilane energią elektryczną, które wymagają przyłącza elektrycznego, lub alternatywnie lampy solarne, lub akumulatorowe. W tym artykule skupimy się jednak na montażu lamp podłączanych do sieci elektrycznej. W tym przypadku konieczne jest zrobienie tego uważnie i ostrożnie, tak aby nasza instalacja była bezpieczna i nie narażała użytkowników ogrodu na niebezpieczeństwo.
Przygotowanie działki do montażu oświetlenia ogrodowego
Jak już wspominano, plan oświetlenia ogrodu jest bardzo ważny, i najlepiej, aby był on wykonany już na etapie projektowania domu oraz instalacji wewnętrznych. Pozwoli to wyprowadzenie przewodów elektrycznych z domu i rozprowadzenie ich po ogrodzie w sposób bezinwazyjny. Dzięki rozprowadzeniu instalacji do odpowiednich punktów ogrodu późniejszy montaż lamp ogrodowych będzie znacznie łatwiejszy. Jeżeli chodzi o instalację elektryczną przeznaczoną do oświetlenia ogrodu, z reguły zasila ją dodatkowy obwód pochodzący właśnie z domu. Przygotowując instalację elektryczną zewnętrzną, koniecznie musimy zadbać o jej bezpieczeństwo, wyposażając ją w wyłącznik różnicowo-prądowy, a także w wyłącznik nadmiarowo-prądowy.
Instalacja elektryczna w ogrodzie krok po kroku
Kolejnym etapem wykonania instalacji oświetlenia ogrodowego jest rozprowadzenie przewodów elektrycznych. Jeżeli nasz ogród jest niewielki i źródeł światła będzie niedużo, wówczas możemy zastosować instalację o niskim napięciu zasilania. Z kolei do dużych działek, na których przewidujemy większe zapotrzebowanie na światło, zdecydowanie lepiej zastosować napięcie sieciowe 230 V. Taka instalacja dodatkowo pozwoli nam na montaż gniazd zewnętrznych w newralgicznych punktach. Mogą być one pomocne podczas użytkowania różnego rodzaju elektronarzędzi. Rozprowadzając przewody zasilające po ogrodzie, należy umieścić je w rurkach ochronnych i zakopać na głębokości od 0,5 do 1 metra. Odpowiednia głębokość kabli zminimalizuje ryzyko uszkodzenia ich podczas prac ogrodowych, sadzenia drzew, czy wykonywania instalacji automatycznego nawadniania ogrodu. Jeżeli wybraliśmy przewody instalacji 230 V, powinny być one zakopane głębiej niż w przypadku instalacji niskonapięciowej.
Ważne również, aby zachować odpowiednią odległość od wszelkich drzew, nasadzeń, oraz fundamentów i sieci wodociągowej. Kable instalacji 230 V powinny mieć minimalny przekrój żył wynoszący 2,5 mm. Przewody należy rozkładać w liniach prostych, unikając zakrzywiania łukowego. Do zasilania ogrodowej instalacji oświetleniowej możemy zastosować przewód 3 lub 5-żyłowy. Stosując ten drugi, uzyskamy możliwość sterowania aż trzema obwodami.
Lampy ogrodowe
Kiedy przewody elektryczne są już gotowe i rozprowadzone do odpowiednich punktów, możemy przejść do montażu lamp ogrodowych. Zadanie, które może wydawać się nieco skomplikowane, w rzeczywistości nie jest aż tak trudne. Jedyny warunek: będziemy postępować zgodnie z podanymi tutaj wskazówkami. Przede wszystkim, musimy pamiętać o kilku istotnych kwestiach. Jeżeli planujemy montaż lamp najazdowych do oświetlania podjazdu i ścieżek, nie powinniśmy robić tego w miejscach, gdzie zbiera się woda. Oczywiście tego typu lampy przystosowane są do pracy w trudnych warunkach, a ich szczelna obudowa chroni cały mechanizm przed wilgocią, jednak jeżeli lampa będzie stale narażona na ekspansję wody, może to być dla niej niekorzystne.
W przypadku montażu gniazdek zasilających mamy kilka opcji do wyboru. Możemy je montować na specjalnych przeznaczonych do tego słupkach lub w obudowie lampy zintegrowanej. Dobrym sposobem jest również stworzenie specjalnej skrzynki rozdzielczej, którą osadzimy w specjalnie przygotowanym do tego fundamencie. Skrzynka jest o tyle funkcjonalnym rozwiązaniem, że dodatkowo można w niej umieścić transformator, lub sterowniki do oświetlenia. Gniazdka zewnętrzne montowane na słupkach powinny mieć klasę szczelności co najmniej IP44.
Jak zamontować lampę ogrodową?
Pod odpowiednim rozplanowaniu instalacji oświetlenia ogrodowego, sam montaż lamp nie powinien przysporzyć wielu problemów. Pierwszym krokiem będzie doprowadzenie przewodów elektrycznych, jeżeli te jeszcze nie są przygotowane. W tym celu konieczne będzie wykopanie odpowiedniej długości i głębokości odcinków, w których rozłożymy przewody. Zdecydowanie lepiej, jeżeli instalacja przygotowana jest już na etapie budowy domu, jednak nie zawsze jest to możliwe. Po osadzeniu przewodów w ziemi musimy wykopać otwory, w których osadzimy poszczególne lampy. Lampy przyłączamy z pomocą trójżyłowego przewodu do przygotowanej instalacji zasilającej. W zależności od rodzaju oświetlenia prace montażowe mogą nieco różnić się od siebie.
Jak samemu zrobić lampę ogrodową?
Przykładowo, montaż stojącej lampy ogrodowej, tak zwanego słupka będzie przebiegał następująco. Po doprowadzeniu przewodów zasilających musimy przymocować lampy do podłoża. Możemy zrobić to w dwojaki sposób, zależny od rodzaju podłoża. Z racji, że zwykle ten rodzaj lamp stosuje się do oświetlenia traktów komunikacyjnych i ścieżek dekoracyjnych, podłoże do montażu powinno być raczej utwardzone. W takim wypadku lampy montujemy za pomocą śrub.
Jeżeli chcemy zamontować lampę w innym miejscu niż chodnik, czy ścieżka, powinniśmy przygotować dla niej podstawę betonową do której przytwierdzimy lampę. Zapewni jej to bezpieczeństwo i stabilność. Aby zamontować lampy ogrodowe stojące, musimy przymocować je do betonowej podstawy lub utwardzonego podłoża za pomocą kołków rozporowych. W tak przygotowanej podstawie musimy też wywiercić otwór na kabel zasilający. Łatwiejszym i mniej pracochłonnym sposobem jest wykorzystanie gotowych wylewek pod lampy ogrodowe, które posiadają przygotowany otwór na kabel. Po przeciągnięciu kabla zasilającego przez otwór, podstawę musimy mocno i stabilnie osadzić w gruncie i wypoziomować. Natomiast lampę przyłączyć do zasilania, a następnie zamontować do podstawy.
Jak zamontować oświetlenie ogrodowe w ziemi?
Innym rodzajem lamp powszechnie stosowanych do oświetlenia ogrodowego są lampy montowane w ziemi. Stosuje się je podobnie jak lampy stojące, do oświetlania ścieżek i podjazdów, ale też można je wykorzystać na przykład do oświetlenia fasady domu, lub do oświetlenia ogrodzenia. Lampy montowane w ziemi, są to trwałe lampy najazdowe, które montuje się kostce brukowej na podjeździe czy chodniku. Oświetlenie tego typu jest bardzo wytrzymałe, odporne na działanie sił zewnętrznych oraz czynników atmosferycznych. Lampy najazdowe emitują delikatne i subtelne światło, wyznaczając skutecznie ciągi komunikacyjne.
Oświetlenie ogrodowe – efektowny i funkcjonalny element ogrodu
Piękny i efektowny ogród to doskonała atrakcja posesji. Dobrze przemyślane oświetlenie ogrodu sprawi, że będzie on robił wrażenie nie tylko w ciągu dnia, ale także po zmierzchu nabierze zupełnie nowego charakteru. Co więcej, oświetlenie ogrodowe wpływa na bezpieczeństwo oraz funkcjonalność działki. Po zachodzie słońca możemy swobodnie poruszać się po całej posesji, bez obawy o potknięcie się o niewidoczny schodek. Dzięki światłu w ogrodzie nasi goście bez problemu trafią do wejścia. Będą również mogli podziwiać uroki naszej działki wieczorową porą. W zależności od stylu i designu naszego domu możemy dobrać taki rodzaj oświetlenia ogrodu, który sprawi, że cała posesja stanie się integralną całością.
Z powodzeniem możemy wykonać oświetlenie ogrodu samodzielnie, korzystając ze wskazówek zawartych w tym artykule. Dzięki temu będziemy mieć jeszcze większą satysfakcję z uzyskanego efektu. Jeżeli jednak nie czujemy się na siłach w zakresie prac budowlanych, czy przyłączeniowych lub projektowych, możemy zlecić jej specjalistom, zajmującym się projektowaniem ogrodów oraz wykonawstwem instalacji elektrycznych. Bezpieczeństwo domu oraz jego mieszkańców jest najważniejsze, dlatego podstawa do dobrze wykonania i zabezpieczona instalacja.