Pestycydy kojarzą się ze szkodliwymi środkami. Są jednak powszechnie stosowane do ochrony roślin przed szkodnikami. Pestycydy mogą być środkami zarówno naturalnym, jak i syntetycznymi. W jakim dokładnie celu stosuje się te środki,?
Spis treści
Co to są pestycydy?
Każdy, kto zajmuje się uprawą roślin na dużą skalę, zdaje sobie doskonale sprawę z tego, że bez podejmowania radykalnych kroków, plony nie przeżyłyby przede wszystkim ze względu na szkodliwe dla nich organizmy: choroby i szkodniki. Dlatego zabezpieczanie roślin przed chorobami i szkodnikami jest czynnością niezbędną. Jednym z powszechnie stosowanych środków ochrony roślin są pestycydy. W powszechnej świadomości funkcjonują one jako substancje szkodliwe, mające negatywny wpływ na ludzkie zdrowie. Producenci ekologicznej żywności bardzo często tłustym drukiem i wyróżniającą się czcionką zaznaczają na opakowaniach swoich produktów, że są one wolne między innymi właśnie od pestycydów.
Pod pojęciem pestycydy kryją się różne środki ochrony roślin. Najważniejsze jest to, by wybrać odpowiedni do danej sytuacji. Nazwa pestycydy to zlepek dwóch słów z języka łacińskiego: pestis i caedo, co w wolnym tłumaczeniu oznacza zabijanie zarazy. Jest to więc nazwa powszechnie stosowana do określenia środków mających zapobiegać rozprzestrzenianiu się różnych patogenów, nie tylko w rolnictwie, ale także np. w placówkach medycznych.
Po co stosuje się pestycydy?
Amatorskie, niewielkie uprawy w przydomowych ogródkach nie wymagają stosowania radykalnych środków na szeroką skalę. W celu ochrony upraw w wielu przypadkach wystarczy stosowanie naturalnych, organicznych środków. Jednak w sadach, na polach uprawnych i w innych miejscach, w których roślin jest mnóstwo, tworzą się idealne warunki do rozwoju różnych chorób roślin, są one również atakowane przez szkodniki. Przy dużych uprawach nie ma szans na to, by ich dopilnować, dlatego zawczasu stosuje się środki ochronne, które mają za zadanie nie dopuścić do rozwoju chorób czy ataków szkodników.
Rodzaje pestycydów w ogrodnictwie
Grzyby, owady, ślimaki i inne mięczaki – to najczęstsze problemy, które mogą znacznie uszczuplić, a wręcz zniszczyć całą uprawę. Na każdy z nich zadziała coś innego, dlatego można wyodrębnić co najmniej trzy rodzaje pestycydów:
- fungicydy – to środki składające się z różnych substancji chemicznych, które mają za zadanie zapobieganie chorobom roślin o podłożu grzybiczym. Ich zadaniem jest zapobieganie rozwojowi komórek grzybowych, dzięki czemu grzyb nie rozwija się, a tym samym nie atakuje roślin;
- insektycydy – jak sama nazwa wskazuje, to środki służące do walki z różnymi gatunkami owadów, których inwazja może być zabójcza dla upraw. Zdarza się również, że niektóre gatunki owadów bytują w domach, mieszkaniach czy magazynach i pozbycie się ich innymi metodami nie jest skuteczne;
- moluskocydy – to substancje chemiczne, które mogą bazować również na składnikach naturalnych, służące do walki z plagą mięczaków, np. ślimaków, zwłaszcza tych bez skorupy, które zjadają uprawy.
Choć pestycydy są owiane złą sławą, to jednak warto wiedzieć, że nie wszystkie są szkodliwe dla ludzi i środowiska naturalnego: na przykład insektycydy ulegają biodegradacji i nie pozostawiają po sobie szkodliwych śladów.
Oprócz tego można wymienić jeszcze kilka rodzajów pestycydów. To:
- repelenty – to środki bardziej prewencyjne niż likwidujące. Mają za zadanie odstraszyć różne rodzaje szkodników, jak np. krety czy szczury. Nie zawsze są środkami chemicznymi: mogą mieć również postać urządzeń np. ultradźwiękowych. Wśród repelentów możemy spotkać oczywiście także środki chemiczne, jednak zwykle nie mają one szkodliwego wpływu na organizmy żywe inne niż te, przeciwko którym są wymierzone;
- herbicydy – to specjalna grupa środków chemicznych służących do szybkiej i skutecznej likwidacji niektórych gatunków roślin. W zależności od tego, czy zlikwidowane mają być wszystkie rośliny w danym miejscu (np. w celu odzyskania terenu pod zupełnie inną, nową uprawę), czy tylko poszczególne rodzaje, stosuje się środki selektywne lub działające ogólnie. Środki do likwidacji chwastów to właśnie najczęściej herbicydy;
- atraktanty – nieco inne działanie mają atraktanty. Ich rolą jest zwabienie szkodników w jedno miejsce, które jest dla nich pułapką. Tam zostają następnie potraktowane insektycydami. Jednak atraktanty mogą mieć również pozytywny wpływ i służyć do przyciągania gatunków pożądanych na danym terenie.
Pod pojęciem pestycydy kryją się więc różne środki ochronne lub zwalczające, które niekoniecznie są szkodliwe. Wszystko zależy od potrzeby, a co za tym idzie – wybranego rodzaju środka. W niektórych przypadkach zwalczanie chorób czy owadów naturalnymi metodami jest nieskuteczne, dlatego konieczne jest zastosowanie radykalnego rozwiązania w postaci silnych środków chemicznych.