Storczyki to jedne z ulubionych roślin kwitnących, które można spotkać niemal w każdym domu. Są niezwykle wdzięczne, przepięknie kwitną a ich pielęgnacja i uprawa jest na tyle prosta, że poradzi sobie nawet początkujący ogrodnik. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje na temat uprawy storczyków, a zwłaszcza ich pielęgnacji i przesadzania.
Spis treści
Jaka ziemia do storczyków?
Jak z pewnością zdążyliśmy zauważyć, storczyki nie rosną w standardowej ziemi, którą możemy spotkać w większości roślin doniczkowych. Ich podłoże jest wyjątkowo przewiewne, a w jego skład wchodzi przede wszystkim kora w połączeniu z różnorodnymi komponentami. Jeżeli decydujemy się na korę ogrodową, musimy pamiętać, aby była ona dobrej jakości. Przede wszystkim musi być świeża i przechowywana w optymalnych warunkach. Nie nadaje się kora przetrzymywana w pojemniku plastikowym, ponieważ najczęściej wytwarzają się w nim warunki beztlenowe, które powodują rozkładanie się kory. Korę możemy wymieszać na przykład z mchem torfowcem, który charakteryzuje się bardzo dobrymi właściwościami, takimi jak np. skuteczne utrzymywanie wilgoci.
Mech torfowiec należy pozyskiwać tylko ze sztucznych hodowli, ponieważ ten występujący w przyrodzie jest pod ochroną. Oprócz mchu, do podłoża można dodać odpowiednio rozdrobiony styropian. Poprawi on napowietrzenie podłoża. Musimy jednak pamiętać, że podłoże ze styropianem nie będzie nadawało się na kompost. Inne materiały, których można użyć do podłoża do storczyków to perlit, gąbka, wermikulit, a także łupiny orzechów ziemnych.
Przesadzanie storczyka – jaka doniczka?
Po przygotowaniu odpowiedniego podłoża, złożonego z kory oraz mchu torfowca i ewentualnie innych komponentów czas na wybór odpowiedniej doniczki. W naturze storczyki porastają skały lub drzewa, gdzie ich korzenie mogą zwisać swobodnie w powietrzu. Storczyki uprawiane w naszych domach muszą przystosować się do zupełnie nienaturalnych dla siebie warunków życia w donicy. Warto więc nieco im pomóc wybierając taki pojemnik, którzy stworzy najbardziej przyjazne warunki do wzrostu. Rośliny domowe możemy hodować w różnych donicach.
Mogą to być na przykład doniczki gliniane lub z tworzywa sztucznego. Przy czym te pierwsze nie są najlepszym rozwiązaniem dla storczyków. Gliniane pojemniki mają szorstką strukturę, która może podrażniać korzenie. Co więcej, woda szybciej z nich wyparowuje a podłoże szybko się ochładza.
Zdecydowanie lepszą opcją są wiec donice z tworzywa sztucznego, które pozwalają zachować wyższą temperaturę podłoża. Trzeba jednak pamiętać, aby wybrać takie z przedziurkowanym dnem, które pozwoli na odpływ nadmiaru wody – w przeciwnym razie, stojąca przez dłuższy czas woda doprowadzi korzenie rośliny do gnicia, a co za tym idzie obumierania całej rośliny. Zaleca się uprawę storczyków w donicach przezroczystych, które pozwalają na stały dostęp do światła również podziemnym częściom rośliny. Dzięki temu będziemy mieć też stały wgląd na kondycję systemu korzeniowego storczyka, który jest dość podatny na gnicie. Musimy stale dbać o to, żeby wewnątrz donicy nie rozrastały się glony, które będą pobierać substancje odżywcze, stanowiąc tym samym konkurencję dla storczyków.
Świetnym rozwiązaniem są również donice w formie koszyków. Najczęściej stosuje się je w formie powieszonych pod sufitem koszy, które efektownie prezentują przerastające korzenie. Największym problemem donicy w formie koszyka jest kąpiąca po podlaniu woda, z tego powodu niezbyt często można spotkać taki sposób hodowli tych egzotycznych kwiatów.
Jak przesadzić storczyka?
Przesadzanie storczyków, może wydawać się na pierwszy rzut oka skomplikowane, ze względu na nietypowy system korzeniowy, a także podłoże, które spotykamy w doniczkach tych roślin. Wbrew pozorom nie jest to trudne, pod warunkiem, że zaopatrzymy się wcześniej w odpowiednie podłoże, a także doniczkę. Kiedy mamy już przygotowane wszystkie niezbędne akcesoria, możemy przystąpić do przesadzania.
Storczyki monopodialne przesadzamy w następujący sposób. Po pierwsze wyciągamy storczyka w doniczki, poprzez delikatne jej ściśnięcie, co pozwoli korzeniom oderwać się od ścianek donicy. Jeżeli jest to niemożliwe lub roślina rozrosła się zbyt mocno, może być konieczne delikatne rozcięcie zbyt małej doniczki. Po delikatnym uwolnieniu korzeni z pojemnika musimy je dokładnie oczyścić z pozostałości poprzedniego podłoża. W przypadku mocno splątanego systemu korzeniowego można włożyć korzenie na kilkanaście minut do letniej wody. Dzięki temu staną się one bardziej elastyczne i łatwiej będzie je rozplątać i oczyścić. Kolejnym krokiem jest usunięcie chorych lub martwych korzeni. Na dno nowej donicy warto wysypać warstwę drenażową np. z keramzytu. Następnie delikatnie umieszczamy w niej storczyka, skręcając powoli korzenie i układając je na dnie doniczki. Ostatnim krokiem jest zasypanie korzeni przygotowanym podłożem. Warto zrobić to powoli i delikatnie, podłoże powinno trafić pomiędzy korzenie. Możemy więc podczas wsypywania delikatnie potrząsać donicą, czy odchylać korzenie, żeby ułatwić dotarcie podłoża we wszystkie wolne miejsca.
Możemy włożyć do środka również korzenie powietrzne rośliny, może to pomóc lepiej ustabilizować storczyka. Jeżeli chodzi o storczyki sympodialne, to przesadzanie wykonujemy niemal identycznie, z tym wyjątkiem, że trzeba pamiętać, aby pośrodku nowej donicy znajdował się nowy pęd rośliny. Przesadzając storczyki pamiętajmy również o tym, aby nie przysypywać pąków oraz kłączy podłożem, ponieważ może to być przyczyną ich gnicia. Wyjątkiem są storczyki Paphiopedilum, u których zaleca się przykrycie najwyższych korzeni warstwą podłoża mniej więcej o grubości kciuka.
Kiedy przesadzać storczyki?
Przesadzanie storczyków nie jest czynnością, którą wykonujemy z dużą częstotliwością. Wiele zależy od gatunku oraz tempa wzrostu rośliny. Ogólnie przyjęte jest, że storczyki przesadzamy mniej więcej co dwa lata. Oczywiście nie są to sztywne ramy czasowe. W przypadku zaobserwowania choroby storczyków lub gdy korzenie rośliny wyrastają poza doniczkę, oznacza to, że czas najwyższy zaplanować przesadzanie. Storczyki najlepiej przesadzać w okresie od kwietnia do września. W tym czasie jest najwięcej światła słonecznego, które będzie zasilało roślinę w energię. Storczyki monopodialne możemy przesadzać w dowolnym momencie między wiosną a jesienią, natomiast storczyki sympodialne, najlepiej przesadzać wtedy, gdy wyrastają młode pędy. Oznacza to bowiem, że równocześnie rosną też młode korzenie, dzięki czemu roślina łatwiej ukorzeni się w nowym miejscu.
Przesadzanie storczyków korzenie powietrzne
Storczyki to bardzo ciekawe rośliny o charakterystycznym systemie korzeniowym. Są one bowiem wyposażone w tradycyjne korzenie podziemne, a także wytwarzają tak zwane korzenie powietrzne. Te drugie pomagają roślinie pobierać wilgoć z powietrza, dzięki czemu są one skutecznym kołem ratunkowym w przypadku silnego przesuszenia podłoża. Kiedy widzimy, że roślina wypuszcza dużą ilość korzeni powietrznych warto przypilnować jej nawodnienia. I chodzi tutaj od dwie kwestie. Duża ilość korzeni powietrznych może bowiem zwiastować zarówno zbyt silne przesuszanie, jak i zbyt duże nawodnienie, które doprowadziło do zgnicia korzeni podziemnych, przez co roślina ratuje się tymi powietrznymi. Jeżeli nasz storczyk nie ma ani za sucho, ani za mokro, a mimo wszystko system korzeni powietrzny mocno rozbudowuje się poza donicę, może to też oznaczać, że pora na przesadzenie rośliny do większego pojemnika.
Przesadzanie storczyków podczas kwitnienia
Przesadzanie to czynność pielęgnacyjna, która dość mocno ingeruje w roślinę zaburzając chwilowo jej rozwój. Jeżeli więc storczyk właśnie rozpoczął kwitnienie, lepiej wstrzymać się z przesadzaniem i przeczekać. Przesadzanie może bowiem doprowadzić do częściowej, a nawet całkowitej utraty kwiatów. Jeżeli jednak zdecydujemy się na przesadzenie storczyka, który kwitnie, warto po przesadzeniu usunąć pęd kwiatostanowy z kwiatami, ponieważ pomoże to roślinie przyjąć się w nowej doniczce. Kwiaty pobierają dużo energii, która z kolei jest niezbędna systemowi korzeniowemu do odbudowy w nowym miejscu.
Przycinanie storczyków w trakcie przesadzania
Podczas przesadzania warto dokładnie obejrzeć system korzeniowy rośliny i pozbyć się wszystkich chorych, obślizgłych, czy po prostu będących w złym stanie części. Czynność ta pozwoli zminimalizować ryzyko rozwoju choroby a także pomoże w regeneracji rośliny. Przycinanie wykonujemy czystymi i ostrymi nożyczkami. Po przycięciu warto storczyka na kilkanaście minut odstawić, zanim wsadzimy go do nowej doniczki. W ten sposób rany po cięciu zdążą się zasklepić.
Kiedy podlać storczyka po przesadzeniu?
Po przesadzeniu storczyka do nowej doniczki należy ograniczyć jego podlewanie. Zwłaszcza w przypadku, gdy wycięliśmy dużą ilość chorych lub martwych korzeni. Wtedy z podlewaniem możemy zaczekać nawet do 14 dni. Jeżeli korzenie rośliny były w pełni zdrowe i nie było potrzeby przycinania, możemy delikatnie podlać storczyka, a nową donicę ustawić na podstawce z keramzytem i wodą. Nawożenie świeżo przesadzonej rośliny rozpoczynamy dopiero po około co najmniej 3 tygodniach od zabiegu.