Uprawa warzyw we własnym ogródku czy warzywniku może przynieść mnóstwo satysfakcji. Wyhodowane plony są źródłem nieocenionych witamin i minerałów, ale też smaku, którego często sklepowym warzywom brakuje. Żeby cieszyć się obfitymi zbiorami smacznych i zdrowych warzyw, trzeba poświęcić trochę czasu i pracy na ich pielęgnację. Przygotowanie odpowiedniego miejsca, podłoża bogatego w składniki mineralne niezbędne do uprawy wybranych gatunków roślin, sadzenie, wyrywanie chwastów, walka ze szkodnikami, to tylko niektóre z wyzwań, jakie czekają nas na drodze do upragnionych plonów. Nie trzeba jednak się zrażać, ponieważ kiedy nabierzemy już wprawy, uprawa stanie się znacznie łatwiejsza, a nasz apetyt na więcej coraz to nowszych gatunków będzie stale wzrastał. Sadząc warzywa, warto zgłębić wiedzę o ich wymaganiach, jeśli chodzi o glebę oraz stanowisko. Ważne jest również sąsiedztwo. Podpowiadamy, jakie warzywa warto sadzić obok siebie, a jakie raczej nie powinny zostawać bezpośrednimi sąsiadami.
Spis treści
Sadzenie warzyw obok siebie – jakie ma znaczenie?
Sadzenie konkretnych gatunków warzyw w bezpośrednim sąsiedztwie to tak zwana współrzędna uprawa. Odpowiednio dobrane sąsiedztwo ma pozytywny wpływ na efektywność uprawy. Dlaczego tak się dzieje? Wynika to z tego, że warzywa rosnące obok siebie oddziałują na siebie nawzajem. Oddziaływanie to może być zarówno pozytywne, jak i negatywne. Dlatego właśnie dobrze wiedzieć jakie gatunki czują się dobrze w swoim sąsiedztwie. Uprawa współrzędna warzyw wymaga wiedzy i doświadczenia, a także dobrego planowania. Opiera się ona o takie czynniki jak allelopatia, czyli chemiczne oddziaływanie roślin, zapotrzebowanie poszczególnych roślin na składniki pokarmowe, a także na oddziaływaniu fizycznym takim jak okres wegetacji, tempo wzrostu, rodzaj systemu korzeniowego czy termin dojrzałości zbiorczej.
Zasady uprawy współrzędnej warzyw
Aby współrzędna uprawa warzyw była skuteczna i przyniosła oczekiwane rezultaty, musimy przestrzegać kilku podstawowych zasad. Między innymi musimy pamiętać, aby:
- Sadzić obok siebie warzywa charakteryzujące się różnym zasięgiem systemu korzeniowego – dzięki temu, będą one pobierały składniki pokarmowe z różnych warstw gleby, nie kolidując ze sobą wzajemnie
- Nie sadzić obok siebie warzyw pochodzących z tej samej grupy i rodziny – przykładowo warzyw psiankowatych takich jak ziemniak i pomidor
- Nie sadzić obok siebie warzyw, które mają wysokie wymagania wodne i pokarmowe – będą dla siebie konkurencją
- Sadzić po sąsiedzku rośliny, które odstraszają szkodniki
- Sądzić rośliny motylkowate, których korzenie wchodzą w symbiozę z bakteriami, co wpływa na zwiększenie ilości azotu w glebie
Jak widać, zasady współrzędnej uprawy warzyw nie są bardzo skomplikowane i bez problemu można je zapamiętać i wdrożyć we własnym ogródku, dzięki czemu zwiększymy wydajność naszej uprawy.
Jakie warzywa sadzić obok siebie?
Poznaliśmy już zasady uprawy współrzędnej warzyw, kolejny krok to poznanie przykładowych par warzyw, które wybitnie lubią swoje sąsiedztwo i warto sadzić je obok siebie. Jakie więc warzywa obok siebie będą rosły zdrowo i obficie?
- Marchew + groch, cebula, pomidor, por sałata
- Buraki + kalarepa, cukinia
- Cukinia + groch, cebula, kukurydza, szpinak
- Fasola + ogórek, marchewka, kapusta
- Papryka + ogórek, pomidor, kapusta pekińska
- Ogórek + kukurydza, fasola, słonecznik, rzodkiewka, groch
- Pomidor + cebula, burak, czosnek, kalarepa, kapusta pekińska, papryka, pietruszka, por, rzodkiewka, seler, szpinak
- Ziemniaki + kukurydza, fasola, chrzan, kapusta, len
- Rośliny kapustne + aromatyczne zioła, seler, ziemniak, koper ogrodowy, szałwia, burak, cebula
- Sałata + rzodkiewka, truskawki, szpinak, ogórek
- Bób +brokuły, kalafior, kalarepa, kapusta, rumianek, ziemniaki
Warzywa, których nie należy sadzić po sąsiedzku
Oddziaływanie warzyw może być pozytywne lub negatywne. Powyżej przedstawiliśmy zalety sadzenia poszczególnych gatunków warzyw obok siebie i ich dobroczynny wpływ na siebie nawzajem. Planując zakładanie warzywnika i wysiew warzyw, warto też dowiedzieć się jakie warzywa nie tolerują dobrze swojego towarzystwa i lepiej unikać sadzenia ich w swoim sąsiedztwie. Przykładowo:
- Ogórek nie przepada za sąsiedztwem aromatycznych ziół i ziemniaków
- Ziemniak nie toleruje kabaczka, dyni, pomidorów, ogórków i słonecznika
- Na fasolę niekorzystnie wpływa czosnek pospolity, cebula, groch i mieczyk
- Na marchew źle działa koper
- Rośliny kapustne nie tolerują pomidorów, truskawek, gorczycy i fasoli
Sadzenie warzyw obok siebie — zalet
Jak już wspomniano, współrzędna uprawa warzyw może wpływać korzystnie na rośliny. Daje ona szanse na zdrowe i obfite plony, ogranicza występowanie chwastów. Ponadto, zmniejsza liczbę szkodników, a także pojawiania się różnego rodzaju chorób. Taka uprawa ma też walory estetyczne, różnorodność w warzywniku to nie tylko jego bardziej atrakcyjny wygląd, ale też dostęp do wielu gatunków warzyw, które mogą znaleźć się na naszym talerzu i będą źródłem witamin i minerałów.
Wysiew warzyw obok siebie – oddziaływanie
Rośliny dobrze czują się w swoim sąsiedztwie, nie tylko dlatego, że sobie nawzajem nie przeszkadzają, ale przede wszystkim, ponieważ nawzajem sobie pomagają. Przykładowo marchew i cebula chronią się wzajemnie przed szkodnikami takimi jak śmietka cebulanka, połyśnica marchwianka czy wciornastek tytoniowy. Z kolei para kapusta i pomidor tworzą zespół, chroniący się przed atakiem gąsienic tantnisia krzyżówiaczka. Pietruszka z kolei chroni pora przed miniarką porówką, natomiast kukurydza, chroni przed szkodnikami groch i fasolę. To tylko kilka przykładów dobroczynnego wpływu współrzędnej uprawy roślin. Warto zapoznać się ze szczegółową listą warzyw, które lubią swoje sąsiedztwo i wypróbować taki sposób wysiewu, jako sposób na bardziej obfite i zdrowe plony.
Jak siać warzywa obok siebie?
Aby korzystać z dobroczynnego oddziaływania poszczególnych gatunków roślin na siebie, musimy dobrze przygotować się do ich wysiewu. Przede wszystkim musimy stworzyć odpowiednie warunki glebowe, które pozwolą na rozwój i zdrowy wzrost roślin. Musimy zadbać o dobrej jakości podłoże ogrodnicze, dostosowane do preferencji poszczególnych gatunków roślin. Następnie zaplanować rozmieszczenie i wysiew wybranych do uprawy warzyw, a dalej dbać o ich pielęgnację i nawadnianie. Samo wysadzenie warzyw w dobrym sąsiedztwie nie zagwarantuje sukcesu w uprawie. Składa się bowiem na to mnóstwo czynników takich jak warunki glebowe, nawodnienie, oczyszczanie warzywnika z chwastów, walka z chorobami i szkodnikami, a także odpowiednie nawożenie, gwarantujące podaż niezbędnych do wzrostu składników odżywczych.