Piękny, zadbany, dekoracyjny ogród może stać się wizytówką naszej posesji, pod warunkiem, że wszystkie jego elementy zostaną dokładnie przemyślane i zaplanowane. Aby cieszyć się walorami estetycznymi zielonej przestrzeni wokół domu, warto już na etapie budowy zrobić wstępny plan zagospodarowania przestrzeni. Bardzo ważnym elementem architektury zielonej, jest oświetlenie, które pozwoli nam podkreślić mocne strony ogrodu i budynku po zmierzchu, a także zapewni odpowiedni klimat do wieczornych spotkań oraz poczucie bezpieczeństwa mieszkańców. Podpowiadamy, w jaki sposób zaplanować i o czym należy pamiętać, projektując, a następnie realizując oświetlenie naszego ogrodu, tak aby było ono integralną częścią posesji podkreślającą jej walory estetyczne, a także było funkcjonalne, bezpieczne i trwałe.
Spis treści
Projekt oświetlenia ogrodu – od czego zacząć?
Odpowiednio zaprojektowane i dobrane oświetlenie ogrodu, pozwoli nam wydobyć zupełnie nowe atuty naszego zielonego zakątka. Aby tak się stało, musimy jednak dopilnować kilku podstawowych kwestii. Po pierwsze projekt oświetlenia, podobnie zresztą jak projekt całego ogrodu, warto skonsultować, albo nawet powierzyć doświadczonemu architektowi krajobrazu. Fachowiec potrafi bowiem tak dobrać rodzaje lamp, a także zlokalizować źródła światła, aby uwydatniały one efektowne elementy ogrodu, a także maskowały ewentualne niedoskonałości. Profesjonalny architekt przygotuje wizualizacje oświetlenia oraz wizualizację rozłożenia światła po zmroku, dzięki czemu będziemy mieć pewność, że osiągniemy zamierzony, satysfakcjonujący nas efekt.
Czym kierować się projektując oświetlenie posesji?
Planując oświetlenie ogrodowe, warto wiedzieć czym charakteryzuje się dany typ lamp i jakich efektów możemy spodziewać się, montując poszczególne punkty oświetleniowe:
- Oświetlenie liniowe pozwala podkreślić kształt budynku;
- Oświetlenie punktowe umożliwia ekspozycję poszczególnych elementów;
- Podświetlenie budynku od dołu optycznie podwyższa jego bryłę;
- Podświetlenie budynku z linii dachu powiększa bryłę domu;
- Oświetlenie za pośrednictwem opraw punktowych emitujących rozproszone światło, umożliwia podkreślenie faktury materiałów wykończeniowych.
Rodzaje źródeł światła w oświetleniu ogrodowym
W instalacji oświetlenia ogrodowego mogą zostać użyte różne źródła światła, począwszy od odchodzących już do lamusa zwykłych żarówek, poprzez żarówki halogenowe, świetlówki kompaktowe aż po najpopularniejsze obecnie, energooszczędne diody elektroluminescencyjne – LED. Jeżeli zależy nam na stworzeniu efektownej, ale też ekonomicznej instalacji, zdecydowanie powinniśmy postawić na oświetlenie LED, które zużywa nawet do 90% mniej energii niż tradycyjne żarówki, jest znacznie trwalsze, a co więcej daje możliwości wyboru barwy światła.
Lampy ogrodowe – jakie wybrać?
Wybierając lampy ogrodowe przede wszystkim musimy szukać takich, które wyposażone są w trwałą, szczelną obudowę, zapewniającą ochronę przed wilgocią, bardzo niskimi, a także bardzo wysokimi temperaturami, wiatrem, oraz uszkodzeniami mechanicznymi. Lampy, które będą montowane w nawierzchni, muszą ponadto być odporne na nacisk. Wybór dekoracyjnych lamp ogrodowych przystosowanych do montażu na zewnątrz jest bardzo duży, dlatego warto najpierw zapoznać się z ich ofertą oraz stylistyką, a następnie zaplanować takie, które spełnią nasze oczekiwania.
Rodzaje lamp ogrodowych
Oferta oświetlenia ogrodowego jest niezwykle bogata, przed ostatecznym wyborem, dobrze jest zapoznać się z konkretnymi rodzajami lamp, a także ich charakterystyką:
- Kinkiety – kinkiety to lampy montowane do ściany budynku, ogrodzenia czy też innego elementu ogrodowej architektury.
- Reflektory – najlepiej nadają się one do punktowego oświetlania konkretnych elementów na ścianie budynku, oświetlenia punktowego roślin czy też elementów wodnych.
- Plafoniery i lampy zwisające – ten rodzaj lamp najlepiej nadaje się do oświetlania zadaszonych stref tarasu, a także ganków, balkonów oraz altan.
- Słupki – inaczej lampy kolumnowe najczęściej stosowane są do oświetlania podjazdów, ścieżek i rabat.
- Latarnie – ich duże gabaryty sprawiają, że ten typ oświetlenia najlepiej sprawdza się w dużych ogrodach, ich ciężka konstrukcja wymaga odpowiedniego montażu, zawierającego stabilny fundament.
- Oprawy najazdowe – ten rodzaj lamp stosowany jest w podjazdach, ścieżkach, czy też w stopniach schodów, są one odporne na nacisk, a także wodoszczelne.
Ogrodowa instalacja elektryczna
Nie bez powodu wspominaliśmy o tym, że oświetlenie ogrodowe warto zaplanować już na etapie projektowania oraz budowy domu. Wiąże się to bowiem z przygotowaniem bezpiecznej i praktycznej instalacji elektrycznej. Planując oświetlenie posesji dobrze jest zaplanować konkretne strefy oświetleniowe, do których zostaną doprowadzone odrębne obwody, wraz z elementami sterującymi, takimi jak czujniki ruchu, czujniki zmierzchu czy programatory czasowe. Dzięki temu w razie zwarcia w jednym z obwodów reszta będzie działać, a ponadto będziemy mogli z łatwością sterować oświetleniem danej strefy w odpowiednim czasie. Bardzo ważne, aby projekt oraz instalacja oświetlenia ogrodowego odbywała się pod okiem elektryka z uprawnieniami, który zadba o to, aby doprowadzone przewody posiadały niezbędne zabezpieczenia przeciwprzepięciowe, a także były przystosowane do instalacji na zewnątrz budynku.
Strefy oświetlenia ogrodowego
Jak już wspominano podział instalacji oświetlenei ogorodu na strefy jest bardzo ważny dla bezpieczeństwa a także funckjonalności całej instalacji. Ma to również znaczenie estetyczne. Możemy wyszczególnić następujące strefy oświetlenia:
Strefa schodów i drzwi wejściowych – w tej strefie sprawdzają się lampy kinkietowe, które umiejscowione są nad drzwiami, zapewniają one odpowiednie doświetlenie klamki oraz zamka. Jeżeli mamy do podświetlenia większy, zadaszony ganek, można dodać sufitową plafonierę lub lampę zwisającą, która oświetli cały podest, a także część schodów. W przypadku dłuższych schodów warto zaplanować punktowe oświetlenie przy każdym ze stopni.
Strefa garażu – wjazd do garażu warto oświetlić mocną lampą z czujnikiem ruchu, która zapewni nam komfortowy wjazd na posesję, światło powinno być skierowane w dół na wrota bramy, tak aby nie oślepiało kierowcy.
Strefa podjazdu – jeżeli przy posesji posiadamy obszerny podjazd również warto oświetlić go na przykład za pomocą lamp kolumnowych, ustawionych wzdłuż podjazdu, lub pojedynczych punktów, wpuszczonych w podjazd.
Strefa furtki – podobnie jak w przypadku podjazdu, w rejonie furtki oraz traktu komunikacyjnego prowadzącego od furtki do drzwi wejściowych, powinniśmy zadbać o dobre, intensywne oświetlenie, zapewniające funkcjonalność i bezpieczeństwo. Sprawdzą się tutaj lampy stojące, a także punkty wpuszczone w podłoże.
Strefa tarasu – ta strefa wymaga od nas zróżnicowanego oświetlenia, które zapewni nam komfortowe użytkowanie, dopasowane do naszych potrzeb. Zadaszona część tarasu, gdzie znajduje się stół jadalny, powinna być oświetlona lampą sufitową, emitującą dość silne światło, może to być plafoniera, lub lampa wisząca, ważne, aby była ona przystosowana do pracy na zewnątrz. W tej strefie naszego tarasu, która przystosowana jest do wypoczynku, zaplanujmy delikatne nastrojowe oświetlenie kinkietowe, lub też płynące ze stylowych lamp stojących.
Strefa elewacji i dachu – aby podkreślić i uatrakcyjnić bryłę domu po zmierzchu, warto zaplanować oświetlenie elewacji, za pomocą ściennych kinkietów, punktowych opraw montowanych do podbitki dachowej czy też reflektorów ustawionych na przydomowych rabatach, z których światło pada na elewację budynku
Strefa małej architektury ogrodowej oraz roślin – oświetlając rośliny warto postawić na światło padające od dołu, w odcieniu niebieskim – podkreśla ono ich urodę i uwydatnia walory estetyczne. Podświetlenie roślin powinno być subtelne, niezbyt mocne.