Ogród jak z katalogu to marzenie prawdopodobnie każdego amatora ogrodnictwa, który samodzielnie dba o zieloną przestrzeń na swojej posesji, zna każdy krzaczek i drzewo i starannie dobiera nowe rośliny, aby razem tworzyły niesamowite kompozycje i cieszyły oko zarówno domowników, jak i odwiedzających gości. Ogrodnictwo to nie łatwa sztuka, jednak dająca mnóstwo satysfakcji. Zdrowo rosnące, książkowo rozwijające się rośliny to duma i szczęście każdego ogrodowego rzemieślnika. Jednak podobnie jak w przypadku większości dziedzin artystycznych, aby gotowe dzieło było satysfakcjonujące, twórca musi włożyć w nie mnóstwo pracy i serca. Popełnić błędy, znaleźć optymalne rozwiązania, przecierać nowe szlaki, prowadzące do celu. Piękne jest to, że sztuka ogrodnicza mimo pewnych wspólnych zasad, jakimi należy się kierować, aby rośliny rosły zdrowo, pozwala każdemu tworzyć zupełnie inne zielone „dzieło”. Bez względu jednak jaki efekt planujemy osiągnąć, jaki typ ogrodu jest nam najbliższy, kluczową kwestią w powodzeniu całego przedsięwzięcia jest odpowiednie nawodnienie ogrodu. Woda jest niezbędna do życia i rozwoju roślin, dlatego to właśnie o jej regularną podaż, w odpowiednich ilościach, musimy zadbać po to, aby osiągnąć sukces w stworzeniu pięknego przydomowego ogrodu.
Spis treści
Zasadność nawadniania ogrodu
Regularne podlewanie ogrodu jest niezwykle istotne dla zachowania jego nienagannej kondycji. Mimo iż w naszym ogrodzie możemy mieć rośliny mniej lub bardziej wymagające i wrażliwe na poziom wilgoci, pewne jest, że systematyczna podaż wody im nie zaszkodzi, a wręcz przeciwnie, zadba o to, aby ich naturalne procesy wzrostu i fotosyntezy nie zostały zaburzone. Posiadając dużą działkę, bogatą w różnorodne rośliny, podlewanie ręczne za pomocą węża czy też konewki, zajmowałoby mnóstwo czasu, a także energii. System automatycznego nawadniania pozwala uniknąć rozwijania i przeciągania po ogrodzie ciężkiego węża, co więcej oszczędza nasz czas, a w przypadku instalacji automatycznego sterownika, umożliwia zaplanowanie nawadniania w optymalnym dla roślin czasie. Warto podkreślić również, że system automatycznego nawadniania służy oszczędności wody. Podlewanie planujemy w godzinach, kiedy parowanie i ubytek wody jest najmniejszy, co pozwala na maksymalną efektywność i optymalne wykorzystanie wody przez rośliny.
Systemy nawadniania ogrodu
Projektując system nawadniania ogrodu mamy do dyspozycji mnóstwo nowoczesnych rozwiązań zawierających różne rodzaje zraszaczy, systemy automatycznego nawadniania, systemy naziemne oraz podziemne, dzięki czemu z łatwością dobierzemy taki, który będzie optymalny do naszego ogrodu. Jeżeli jesteśmy na etapie zakładania i aranżacji przestrzeni zielonej wokół domu, to idealny moment na zaplanowanie podziemnego systemu nawadniania. Na podstawie przygotowanego projektu, możemy rozmieścić odpowiednie rury zaopatrujące w wodę poszczególne sekcje. Nawet jeśli, od razu nie wyposażymy całej instalacji, warto wykonać prace ziemne, ponieważ dzięki temu zapobiegniemy naruszania ogrodu, na późniejszym etapie.
Projektowanie nawadniania ogrodu
Aby zaprojektować i samodzielnie wykonać instalację nawadniania ogrodu konieczne jest stworzenie planu ogrodu, na którym uwzględnimy jego wymiary, kształt, a także zaznaczymy obrysy ścieżek, altan, podjazdu, oraz obszar, jaki chcemy nawadniać. Na podstawie takiego planu, otrzymamy wstępną informację o powierzchni do podlewania, co z kolei umożliwi nam obliczenie ilości potrzebnej wody, a co za tym idzie ilości zraszaczy, a następnie ich rozmieszczenie. Bardzo ważną kwestią jest znajomość ciśnienia wody w wodociągu, czy też w pompie używanej do nawadniania, a także wydajność zraszaczy, których planujemy używać, oraz ich zapotrzebowanie na ciśnienie wody. Kolejnym krokiem jest rozmieszczenie na planie zraszaczy, a także umiejscowienie studzienki przyłączeniowej, oraz zaprojektowanie przebiegu instalacji zasilającej.
Projektując system automatycznego nawadniania ogrodu, niezbędne będą nam trzy główne elementy instalacji, takie jak:
- urządzenia nawadniające – linie kroplujące, zraszacze, emitery
- przewody doprowadzające wodę, wraz z niezbędnymi elementami łączącymi
- elektrozawory, oraz urządzenie sterujące
W projektowaniu nawadniania ogrodu bardzo ważny jest dobór odpowiednich urządzeń nawadniających do poszczególnych sekcji i występujących w nich roślin. Zadaniem zraszaczy jest zaopatrywanie roślin w wodę, w sposób, który imituje deszcz, z kolei linie kroplujące mają za zadanie dostarczać pojedyncze krople wody, wypływające powoli z urządzenia zamontowanego na powierzchni gruntu. Rozmieszczając poszczególne elementy systemu nawadniającego, musimy pamiętać o tym, aby dzielące ich odległości były odpowiednie dla zasięgów poszczególnych urządzeń, a najlepiej, aby zachodziły na siebie – dzięki temu, będziemy mieć pewność, że cały obszar zielony naszego ogrodu będzie odpowiednio nawodniony.
Instalacja nawadniania ogrodu – od czego zacząć?
Jak już wcześniej wspominano, pierwsze kroki, w celu instalacji nawodnienia ogrodu to oszacowanie zapotrzebowania na wodę i wydajności sieci, następnie wykonanie planu instalacji, zawierającego umiejscowienie zraszaczy, studzienek przyłączeniowych, a także trasę rur, które zasilają instalację w wodę. Jeżeli nasza instalacja nawadniająca nie jest zbyt duża i zakłada raptem kilka zraszaczy, jest szansa, że domowa instalacja wodociągowa poradzi sobie z jej zapotrzebowaniem. Jeżeli natomiast posiadamy duży ogród, zawierający kilka stref zraszania, z kilkoma punktami zraszającymi każda, wówczas warto pomyśleć o dodatkowej pompie, która zapewni odpowiednie ciśnienie wody. Ogrodowe systemy nawadniania potrzebują stałego ciśnienia wody utrzymującego się na poziomie co najmniej 2 barów na dyszy zraszacza.
Kolejnym etapem instalacji nawadniania ogrodu jest skompletowanie odpowiedniego sprzętu, w postaci rur doprowadzających wodę, złączek, kolanek, zaworów i trójników, niezbędnych do połączenia poszczególnych punktów i stref, a także zakup urządzeń zraszających. Kiedy mam już plan instalacji, a także niezbędne podzespoły, możemy przejść do najbardziej pracochłonnej części – czyli ukrycia rur doprowadzających pod ziemią. Zgodnie z przygotowanym planem instalacji, musimy poprowadzić rury do każdej studzienki, a także każdego zraszacza i w tym celu należy wykopać mały rowek o głębokości około 30 cm, w którym ukryjemy rurę.
Na tak przygotowanej nawierzchni rozkładamy rury i instalujemy niezbędne rozgałęzienia, objemy oraz trójniki. Przed ostatecznym zakopaniem instalacji należy przepłukać ją z piasku i pyłu oraz sprawdzić, czy jest szczelna. Po osadzeniu instalacji w ziemi możemy podłączyć zasilanie wody i wstępnie ocenić jej funkcjonowanie rozmieszczenie zraszaczy, a jeżeli okazie się to konieczne, możemy dodać brakujące punkty, lub nieco zmodyfikować położenie poszczególnych zraszaczy.
W systemach nawadniania ogrodu stosowane są zraszacze wynurzalne, które mogą pracować statycznie i obrotowo – używamy ich do podlewania trawnika, lub tak zwane linie kroplujące, które używane są do nawadniania drzewek, klombów, grup krzewów. Ten rodzaj nasadzeń wymaga bowiem innego sposobu podawania wody. Linie kroplujące umiejscawiane są najczęściej na gruncie, blisko korzeni roślin, dzięki czemu minimalizowane jest parowanie wody. Standardową i najprostszą metoda uruchamiania systemu nawadniania ogrodu jest ręczne uruchamiane zaworu lub włączanie pompy.
Możemy jednak rozbudować naszą instalację i unowocześnić ją, za pomocą elektrozaworów, oraz sterownika, który umożliwi programowanie oraz automatyczne uruchamianie instalacji w odpowiednich porach dnia. Ostatnim punktem w instalacji systemu nawadniania jest regulacja zraszaczy, ustawienie odpowiednich kątów nawadniania a później regularna konserwacja i czyszczenie elementów filtracyjnych w zraszaczach.
Automatyczne nawadnianie ogrodu
Jak już wcześniej wspominano, dla usprawnienia nawadniania, a także w celu oszczędności czasu oraz wody, możemy zainwestować w system automatycznego nawadniania ogrodu. Oprócz standardowych elementów instalacji będą nam potrzebne jeszcze elektrozawory, a także urządzenie sterujące. Wykonując instalację automatycznego nawodnienia ogrodu, niezbędna będzie nam studzienka rozdzielcza, którą musimy umieścić w centralnej części ogrodu, jednak w jakimś ustronnym miejscu, gdzie będzie można ją zamaskować. Do studzienki musimy doprowadzić rurę z wodą z sieci, czy też z innego ujęcia, w środku montujemy specjalny rozdzielacz, do którego będziemy podłączać poszczególne sekcje, za pomocą elektrozaworu. Automatyczny system nawadniania ogrodu sterowany jest za pomocą specjalnego urządzenia sterującego, aby było to możliwe, musimy do studzienki doprowadzić również przewód elektryczny. Za pomocą sterownika programujemy czas pracy każdej z sekcji, a także pory uruchomienia systemu. Bardzo ważnym elementem w automatycznym systemie nawadniania ogrodu jest czujnik deszczu, który blokuje uruchomienie nawadniania, kiedy pada deszcz. Czujnik należy zamontować w takim miejscu, gdzie będzie miał bezpośrednią styczność z opadami deszczu.
Koszty instalacji nawadniania
Samodzielne wykonanie systemu instalacji nawadniania ogrodu jest z pewnością znacznie tańsze niż skorzystanie z profesjonalnej firmy, zajmującej się tego typu usługami. Oczywiście koszt takiej instalacji, nawet jeśli wykonujemy ją samodzielnie, jest spory, jednak możemy podzielić ją na etapy, dzięki czemu rozłożymy koszty w czasie i domowy budżet, nie odczuje tego tak mocno, jak podczas jednorazowego wydatku. Na stronach internetowych producentów podzespołów do instalacji nawodnienia, często możemy znaleźć proste programy do projektowania instalacji, które intuicyjnie przeprowadzą nas przez projekt, a na końcu wskażą dokładnie jakich elementów instalacyjnych będziemy potrzebować. Na tej podstawie, możemy przejść do zakupów konkretnych części naszego systemu nawadniającego. Najdroższymi elementami będą urządzenia zraszające, takie jak zraszacze wynurzalne. Warto tutaj zainwestować kilka złotych więcej, w dobrej jakości urządzenia od sprawdzonych producentów, po to, aby uzyskać najlepszą jakość i wydajność naszej instalacji. Przykładowy koszt jednego zraszacza wynurzalnego to około 40/50 zł. Koszt rury zasilającej może wahać się od 2 do 4 zł za 1 mb, do tego różnego rodzaju złączki, kolanka, trójniki, których ceny oscylują między kilka a kilkanaście złotych za sztukę.
Jeżeli od razu planujemy wykonać system automatycznego nawadniania ogrodu, będziemy musieli zainwestować w studzienki rozdzielające sekcje, elektrozawory, a także sterownik czasowy. Te elementy podwyższają koszt całej instalacji, jednak pozwalają od razu uzyskać pożądany efekt i cieszyć się wygodnym, niemal bezobsługowym nawadnianiem ogrodu.